မေန႔ညတုန္းက အေမရိကန္ကြန္ဂရက္မွာ သမတအိုဘားမားက ႏွစ္စဥ္ ႏိုင္ငံေတာ္အေျချပ မိန္႔ခြန္း ေျပာဆိုသြားရာမွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ စီးပြားေရး ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ေကာင္းမြန္လာေရးအတြက္ စီမံေရးဆဲြထားတဲ့ အစီအစဥ္ေတြကို ရွင္းလင္းေျပာဆိုသြားပါတယ္။ ႏို္င္ငံတကာအေရးကိစၥေတြ ေျပာရာမွာေတာ့ အာရွ ပစိဖိတ္ေဒသအေပၚ
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕အေလးေပးစဥ္းစားခ်က္ကို ေဖာ္ျပသြားသလို၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေျပာင္းအလဲေတြအေပၚမွာလည္း ေမွ်ာ္လင့္သစ္ေတြ ျဖစ္လာေစတယ္လို႔ ျမန္မာ့အေရးကိစၥကိုပါ ထည့္သြင္းေျပာဆိုသြားပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ကိုသားညြန္႔ဦးက ဆက္ေျပာျပေပးပါမယ္။
လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္စလံုးေရွ႕ ေျပာဆိုတဲ့ သမၼတအိုဘားမားရဲ႕ မေန႔ညက ႏိုင္ငံေတာ္အေျချပမိန္႔ခြန္းထဲ ႏိုင္ငံျခားေရးရာမူဝါဒပိုင္းဆိုင္ရာေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ရွင္းလင္းရာမွာ ျမန္မာျပည္ကိုပါ နာမည္တပ္ၿပီး ေျပာဆိုသြားပါတယ္။ အဓိကေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ အာရွ ပစိဖိတ္ေဒသအေပၚမွာ အရင္ကထက္ ပိုမို အာရံုထားလာတဲ့အခ်ိန္မွာ၊ ျမန္မာအပါအဝင္ ဒီ ေဒသတြင္း ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြကိုလည္း ေစာင့္ၾကည့္ အကဲျဖတ္ေနတယ္ဆိုတာကို သမတအိုဘားမားက သတိေပး ေျပာသြားတာပါ။
“အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဟာ ပစိဖိတ္ေဒသရဲ႕ အင္အားႀကီးတခုျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာထားၿပီးပါၿပီ။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းက စတင္မႈအသစ္ေတြဟာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေရာင္ျခည္အသစ္ေတြ သန္းလာေစပါတယ္။”
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔က ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြအတြင္းက စၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ဆက္ဆံေရးမွာ အေတာ္ေလး တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာတယ္လို႔ ေျပာရမွာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာ အေျပာင္းအလဲတခ်ဳိ႕ ျမင္ရၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ သမၼတအိုဘားမားဟာ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ဖုန္းနဲ႔တိုက္႐ိုက္စကားေျပာခဲ့သလိုပဲ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ကလင္တန္ကိုလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေစလႊတ္ၿပီးေတာ့ အစုိးရအာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေစခဲ့ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ေနာက္ပုိင္းမွာလည္း အေမရိကန္ထိပ္တန္းအရာရွိႀကီးေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံကို သြားေရာက္ခဲ့ၿပီးေတာ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ သံအမတ္ႀကီးအဆင့္ ျပန္ထားေရးကိုလည္း သေဘာတူညီခဲ့ၾကၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာလည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ လတ္တေလာ တင္းမာမႈေတြ ရိွလာေနတဲ့ အီရန္ႏိုင္ငံအေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ အီရန္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ႏ်ဴကလီယားလက္နက္ ထုတ္လုပ္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းခ်က္ကို မျဖစ္ျဖစ္တဲ့နည္းလမ္းေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္တားဆီးသြားမယ္ဆိုတာကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာပါတယ္။ အီရန္နဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုၾကားမွာ လတ္တေလာအားျဖင့္ ေဟာမုဒ္ေရလက္ၾကားျပႆနာက စစ္ေရးသေဘာအရပါ အေတာ္ေလး တင္းမာေနတာပါ။ ဒါေပမယ့္လည္း လက္ရိွအားျဖင့္ အီရန္ျပႆနာကို ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့နည္းလမ္းေတြ ရိွေနတုန္းပဲဆိုတာကို ေထာက္ျပပါတယ္။
“အီရန္ကို ၾကည့္ပါ။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ သံတမန္ေရး စြမ္းပကားေၾကာင့္ တခ်ိန္က အီရန္ရဲ႕ ႏ်ဴကလီယားျပႆနာကို ဘယ္လို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရမယ္ဆိုတာ သေဘာထားကဲြလဲြခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံတကာအေနနဲ႔ အခုေတာ့ ေသြးစည္းညီညြတ္စြာ ရပ္တည္ျပ ေနၾကပါၿပီ။ အီရန္အစိုးရဟာ ဝိုင္းက်ဥ္ခံရေနရသလို ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈကိုလည္း ရင္ဆိုင္ေနရပါၿပီ။ ႏိုင္ငံတကာလိုလားခ်က္ေတြကို သူတုိ႔ မလိုက္နာသေရြ႕ေတာ့ ဖိအားဆက္ေပးခံေနရမွာပါ။ က်ေနာ္ ျပတ္ျပတ္သားသား ေျပာပါရေစ။ အီရန္အေနနဲ႔ ႏ်ဴကလီယားလက္နက္ မပိုင္ဆိုင္ရေစဖို႔ ဘက္စံု ျပတ္ျပတ္သားသား ေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ”
အီရန္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သမၼတအိုဘားမား ေျပာဆိုသြားတာပါ။
ၿပီးခဲ့တဲ့နွစ္ကစလို႔ အရိွန္ေကာင္းလာခဲ့တဲ့ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသ လူထုလႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေျပာရာမွာလည္း အေရွ႕အလယ္ပိုင္း ေဒသက ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ မိိမိတို႔ကံၾကမၼာကို မိမိတို႔ ဖန္တီး ႏိုင္ခြင့္ ရိွရမွာျဖစ္သလို မိမိတို႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဂုဏ္သိကၡာအတြက္ ရပ္တည္လႈပ္ရွားသူေတြ အေပၚ အၾကမ္းဖက္ ၿခိမ္းေျခာက္တာမ်ိဳးေတြကိုေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ထာင္စုအေနနဲ႔ ဆန္က်င္သြားမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ဦးစီးဦးေဆာင္မႈေတြ ျပန္ၿပီး အားေကာင္းလာတာကိုလည္း သမတအိုဘားမားက အေျခအေနေတြကို ရွင္းလင္း ေျပာဆိုသြားပါတယ္။
“အေမရိကန္ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္မႈ ျပန္လည္အားေကာင္းလာတာကို တကမၻာလံုးမွာ ျမင္ေတြ႔ေနၾကရပါၿပီ။ ဥေရာပနဲ႔ အာရွမွာရိွတဲ့ ႏွစ္ရွည္ မဟာမိတ္ဆက္ဆံေရးဟာလည္း အားေကာင္းလာေနပါၿပီ။ အေမရိကတိုက္မွာရိွတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ားနဲ႔ ဆက္ဆံေရးဟာလည္း ပိုၿပီးေလးနက္မႈရိွလာေနပါၿပီ။ အစၥေရး လံုၿခံဳေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေမရိကန္ရဲ႕ သံဓိဌာန္ခိုင္မာမႈေၾကာင့္လည္း သမိုင္းမွာ ႏွစ္ႏုိင္ငံအၾကား စစ္ေရးဆက္ဆံမႈဟာ အားအေကာင္းဆံုးအခ်ိန္ေရာက္ေနပါၿပီ”
ၿပီးခဲ့တဲ့နွစ္အတြင္းမွာ အၾကမ္းဖက္ေခါင္းေဆာင္ အိုစမာဘင္လာဒင္ကို အေသရမိတဲ့ကိစၥ၊ လစ္ဗ်ား ေခါင္းေဆာင္ ကဒါဖီ ျပဳတ္က်သြားတဲ့ကိစၥ စတာေတြမွာလည္း ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈျဖစ္တယ္လို႔ သမၼတအိုဘားမားက ေျပာပါတယ္။ မေန႔က ရွင္းလင္းေျပာဆိုသြားတဲ့အထဲမွာေတာ့ အဓိကအားျဖင့္ ျပည္တြင္းစီးပြားေရးပိုၿပီးေတာ့ အားေကာင္းလာဖို႔ကို သမၼတအိုဘားမားက အဓိကထား ေျပာဆိုသြားပါတယ္။ အေမရိကန္ႏို္င္ငံစီးပြားေရးဟာ ခ်မ္းသာသူေတြအတြက္ သက္သက္မဟုတ္ဘဲ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသားတိုင္းအတြက္ ျဖစ္ေစရမယ္လို႔ သမၼတအိုဘားမားက ရွင္းလင္းသြားပါတယ္။
“အစဥ္သျဖင့္ ေရရွည္တည္တံမယ့္ စီးပြားေရးတရပ္ျဖစ္လာမယ့္ အစီအစဥ္တရပ္ ဘယ္လို စီစဥ္ ေဆာင္ရြက္ထားသလဲဆိုတာကို ဒီ ည ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေျပာဆိုသြားပါ့မယ္။ အေမရိကန္ေတြရဲ႕ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈပိုင္း၊ စြမ္းအင္ပိုင္း၊ အေမရိကန္လုပ္သားေတြရဲ႕ အတတ္ပညာပိုင္း၊ ျပန္လည္ဆန္းသစ္ထားတဲ့ အေမရိကန္စံႏႈန္းတန္ဖိုးေတြ.. စတာေတြအေပၚမွာ အေျခခံၿပီး အရွည္တည္တံ့မယ့္ စီးပြားေရးတရပ္ ျဖစ္လာေစဖို႔ပါ”
အခုလို ႏိုင္ငံေတာ္အေျချပမိန္႔ခြန္းဆိုတာဟာ အေမရိကန္သမၼတရဲ႕ ျပည္တြင္း ျပည္ပ မူဝါဒ သေဘာထားေတြကို ထင္ဟပ္ေစတဲ့ လႊတ္ေတာ္ ၂ ရပ္ေရွ႕၊ လူထုကို ေျပာဆိုတဲ့သေဘာျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ မၾကာခင္ သမၼတေရြးေကာက္ပဲြေတြလည္း က်င္းပေတာ့မွာမို႔လို႔ အခု ႏိုင္ငံေတာ္အေျချပမိန္႔ခြန္းဟာ အေတာ္ေလး အေရးႀကီးတဲ့ မိန္႔ခြန္းလို႔ ေျပာရမွာပါ။ လက္ရွိအားျဖင့္ေတာ့ အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမားအေပၚေထာက္ခံမႈဟာ အခုႏွစ္မွာ ၄၄ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ရွိတယ္လို႔ Gallup စစ္တမ္းတခုမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အခု ဒီမိန္႔ခြန္းေၾကာင့္မိုလို႔ သမၼတအိုဘားမားအေပၚမွာ လူထုေထာက္ခံမႈ ဘယ္ေလာက္အထိ ပိုၿပီးေတာ့ ရွိလာမလဲ၊ နည္းသြားမလဲဆိုတာကိုေတာ့ ႏိုင္ငံေရးအကဲခတ္ေတြက ေစာင့္ၾကည့္ေနတယ္လုိ႔ ေျပာရမွာပါ။
Ref;VOA